Kobiety w finansach – silniejsze niż przed pandemią, ale wciąż za mało cenione
Wzrosła liczba osób oceniających wpływ kobiet na rozwój sektora finansowego jako duży – z 12% w 2018 roku poprzez 17% w 2019 roku do 26% w roku 2021 – wynika z 3. edycji badania „Kobiety w Finansach” przeprowadzonego przez Antal oraz CFA Society Poland. Największy wpływ mają na to malejące nierówności wynagrodzeń oferowanych w sektorze – które jednak wciąż należą do najwyższych – zarówno w porównaniu do innych sektorów jak i krajów Unii Europejskiej.
19 października 2021 Antal i CFA Society Poland opublikowali 3 edycję raportu „Kobiety w Finansach 2021”, którego partnerem strategicznym jest Bank BPH. Badanie zostało przeprowadzone w II kwartale bieżącego roku metodą CAWI wśród 689 respondentów reprezentujących sektor finansowy. Wynika z niego, że pomimo pandemii z roku na rok rośnie odsetek specjalistów i menedżerów oceniających rolę kobiet jako strategiczną (wzrost o 14 punktów procentowych w stosunku do roku 2019). Wciąż jednak jest to opinia mniejszości. Kluczowym czynnikiem determinującym wpływ kobiet na obszar finansów są zmniejszające się̨ nierówności płacowe pomiędzy kobietami a mężczyznami – 56% respondentów oceniło ten aspekt jako bardzo ważny.
Czy nierówności wreszcie zmaleją?
Jednym ze wskaźników odzwierciedlających różnicę między przeciętnym wynagrodzeniem kobiet a mężczyzn jest wskaźnik gender pay gap. Z jednej strony Polska ma na tym polu czym się pochwalić – w 2019 roku wg danych Eurostat, w Polsce wyniósł zaledwie 8,5% (spadek o 0,4 punktu procentowego rok do roku), co plasuje kraj na 6. pozycji w całej Unii Europejskiej, dla której średnia wynosi 14,1%. Niestety sektor finansowy nie wygląda tak dobrze – w tym obszarze gender pay gap wynosi 30,8% i Polska zajmuje również 6. pozycję – ale od końca, wyprzedzając jedynie: Czechy, Węgry, Rumunię, Francję oraz Litwę. Obserwacje badanych wskazujących na zmniejszanie tych nierówności może być jednym z najważniejszych zmian w sektorze bankowości od dekady. Sprzyja temu fakt, że niemal co trzeci respondent (31%) w badaniu Antal i CFA Society Poland wskazuje, że w jego organizacji podejmowane są działania mające na celu aktywizację kobiet i równouprawnienie.
„Współczesna branża finansowa – tradycyjnie uważana za domenę̨ mężczyzn, staje się̨ doskonałym miejscem do rozwoju zawodowego kobiet. O sukcesie najczęściej decydują̨ wiedza i kompetencje, a nie płeć́. Widać́ też wyraźnie, że różnorodność korzystnie wpływa na efektywność́ i długoterminową przewagę konkurencyjną organizacji” – zauważa Paweł Bandurski, Prezes Zarządu Bank BPH S.A.
Kierunki zmian dla instytucji finansowych
Zdaniem respondentów, aby rozwijać pozytywny trend najbardziej potrzebne są różnego rodzaju programy rozwojowe dla kobiet oraz szkolenia i kursy. Wciąż jednak największym czynnikiem hamującym karierę kobiet jest uwikłanie w role tradycyjne – uważa tak aż 39% respondentek.
„Kobiety znacznie częściej robią przerwy w karierze zawodowej oraz podejmują niektóre decyzje dotyczące pracy w oparciu o obowiązki związane z opieką nad innymi członkami rodziny. Średnie wyliczenia godzinowe wykazują, że kobiety wykonują więcej pracy nieodpłatnej, takiej jak opieka nad dziećmi lub obowiązki domowe. Potwierdzają to dane ZUS, według których na urlopie rodzicielskim w pierwszym kwartale 2021 r. przebywało 209 447 osób, w tym zaledwie 1 481 ojców. Ich odsetek wyniósł 0,7 procenta – podkreśla Izabela Sajdak, CFA Zarządzająca Funduszami w PFR TFI, Członkini CFA Society Poland.
Wpływ pandemii na sytuację kobiet w finansach
Kobiety oceniły konieczność pracy zdalnej wynikającej z ograniczeń pandemicznych jako zjawisko raczej pozytywne (3,7 w pięciostopniowej skali), natomiast bardzo negatywnie – niedziałające szkoły przedszkola i żłobki (1,8 w pięciostopniowej skali). 2/3 badanych wskazuje, że ich firma wprowadziła elastyczne formy pracy, przy czym 44% stwierdziło, że może decydować́, kiedy pracuje w trybie home office. Ponad 1/3 czuje się̨ bardziej doceniana ze względu na konieczność́ łączenia obowiązków zawodowych z prywatnymi podczas pracy z domu. Badani zwracają̨ również̇ uwagę̨, że ich relacje ze współpracownikami są̨ słabsze niż̇ przed pandemią Covid-19 – twierdzi tak ponad 1/3 respondentów.
„Choć praca zdalna powoli otwiera wiele drzwi do wcześniej nieosiągalnych ofert prac na terenie całego kraju, to i tak zauważamy zwiększoną potrzebę inicjonowania działań na rzecz rozwoju zawodowego kobiet. Rosnąca tendencja oferowania w pełni pracy zdalnej oraz widoczny popyt na tę możliwość pozostawia kobiety z dylematem, czy warto rozwijać ścieżkę kariery dalej u jednego pracodawcy” – podkreśla Barbara Makuła, Senior Consultant Antal SSC/BPO.
„Mimo że branża finansowa wciąż̇ kojarzy się̨ w Polsce z przewagą mężczyzn, a takie specjalizacje, jak zarzadzanie funduszami czy trading wiążą̨ się̨ z nadreprezentacją tej płci, spada odsetek badanych oceniających, że w tym sektorze występują̨ bariery mające niekorzystny wpływ na przebieg kariery zawodowej kobiet.” – podsumowuje prof. Krzysztof Jajuga, Prezes CFA Society Poland.
O badaniu
Trzecia edycja raportu Kobiety w Finansach”, którego celem jest nie tylko analiza obecnej sytuacji na rynku pracy, ale także wyróżnienie czynników determinujących karierę kobiet powstała na bazie badania przeprowadzonego w II kwartale bieżącego roku metodą CAWI wśród 689 respondentów reprezentujących sektor finansowy przez Antal oraz CFA Society Poland. Partnerem strategicznym raportu jest Bank BPH, patronami medialnymi projektu są: Parkiet oraz Rzeczpospolita.
Antal jest liderem rekrutacji specjalistów i menedżerów oraz doradztwa HR. Marka Antal jest obecna w Polsce od 1996 roku. W ramach Grupy Antal funkcjonuje polska spółka, która powstała w 1996 roku oraz spółka otwarta w 2014 roku w Czechach i spółka Enloyd – na Węgrzech. W Polsce biura w Warszawie, Wrocławiu, Krakowie, Poznaniu oraz Gdańsku prowadzą projekty w Polsce i za granicą, dla największych globalnych oraz lokalnych przedsiębiorstw ze wszystkich sektorów gospodarki. Jako jedna z pierwszych firm rekrutacyjnych na polskim rynku wprowadziliśmy macierzowy podział zespołów, dzięki czemu nasi konsultanci specjalizują się zarówno w rekrutacji w zakresie sektora, jak i stanowiska. Obecnie w Antal działa 10 dywizji rekrutacyjnych oraz zespoły doradzające firmom w zakresie oceny i rozwoju pracowników, employer brandingu oraz analiz rynkowych. W 2018 roku uruchomiono również dwie innowacyjne usługi: platformę dla freelancerów – REX oraz Agencję Pracy Robotów.
CFA Society Poland powstało w 2004 roku i jest jednym ze 146 lokalnych stowarzyszeń międzynarodowego CFA Institute. Organizacja ta obecna jest w 70 krajach i zrzesza ponad 140 tys. przedstawicieli branży finansowej, w tym ponad 130 tys. z tytułem CFA. Organizacja skupia profesjonalistów mających związek z szeroko pojętym dokonywaniem inwestycji i zarządzaniem finansami. Jest to prestiżowe grono osób, mogące pochwalić się szerokim zakresem wiedzy finansowej i doskonałym zrozumieniem procesów gospodarczych. Certyfikat CFA to kompetencje i kwalifikacje niezbędne do wykonywa- nia wielu zawodów. Egzaminy obejmują takie obszary jak analiza i wy- cena instrumentów finansowych, zarządzanie portfelem, finanse spółek, sprawozdawczość finansowa czy etyka.
Bank BPH działa na polskim rynku od przeszło 30 lat. Przez większą część tego okresu był bankiem uniwersalnym, a od listopada 2016 roku funkcjonuje jako bank specjalistyczny, zajmujący się zarządzaniem i obsługą portfela kredytów hipotecznych klientów indywidualnych. Nadrzędnym celem Banku BPH jest zapewnienie najwyższej jakości obsługi klientów, a także realizacja strategii biznesowej w sposób społecznie odpowiedzialny i zgodny z zasadami ładu korporacyjnego, z uwzględnieniem potrzeb wszystkich grup interesariuszy. Bank bardzo dużą rolę przywiązuje do rozwoju swoich pracowników, tworzy przyjazne środowisko pracy oraz promuje różnorodność i włączanie jako kluczowe wartości. Bank BPH jest częścią Grupy General Electric, jednej z największych korporacji na świecie. Siedzibą prawną Banku BPH jest Gdańsk, centrala znajduje się w Warszawie, a główne centrum operacyjne i informatyczne – w Gdańsku.
